O sztukach wszelakich - Teatr 13 Rzędów
Teatr 13 Rzędów, utworzony w opolskim klubie związków twórczych w 1958 przez aktorów Państwowego Teatru Ziemi Opolskiej, w latach 1959-65 roku prowadzony przez Ludwika Flaszena i Jerzego Grotowskiego.
Teatr 13 Rzędów, został utworzony w opolskim klubie związków twórczych w 1958 z inicjatywy „zbuntowanych” aktorów Państwowego Teatru Ziemi Opolskiej, którzy po roku zaprosili Ludwika Flaszena do objęcia kierownictwa literackiego; a on z kolei zaproponował kierownictwo artystyczne Jerzemu Grotowskiemu. Współpraca ta zaowocowała stworzeniem teatru awangardowego otwierającego >Drugą Reformę Teatru.
Zespół, wzorując się na > Reducie Juliusza Osterwy, stworzył ośrodek kultury teatralnej realizując liczne spotkania z widzami, powołał Estradę Publicystyczną, która m.in. w 1961 przygotowała dwa faktomontaże (> teatr faktu) Turystów i Gliniane gołębie. W tym okresie głównym zamierzeniem było jednak poszukiwania nowej formuły teatru, w którym za najważniejsze uważano etyczne podejście aktora do widza i sztuki teatralnej. Wówczas narodziła się forma > teatru ubogiego (przy znacznym twórczym udziale scenografa Jerzego Gurawskiego) i nowa metody pracy aktora, będące wynikiem prób przy powstawaniu spektakli Orfeusz wg Jeana Cocteau 1959, Misterium Buffo wg Włodzimierza Majakowskiego 1960, Dziady wg Adama Mickiewicza 1960, Kordian wg Juliusza Słowackiego 1962, Akropolis wg Stanisława Wyspiańskiego ze scenogr. Józefa Szajny 1962 (pięć kolejnych wersji), Tragiczne dzieje doktora Fausta wg Ch. Marlowe’a 1963. W 1962 przyjęto dla teatru nazwę Teatr Laboratorium 13 Rzędów. W 1965 Opole wymówiło teatrowi siedzibę i zespół przeniósł się do Wrocławia działając tam już jako >Teatr Laboratorium.
