O sztukach wszelakich - teatr rzymski
teatr rzymski rozwijał się pod wpływem regionalnych obrzędów kultowych oraz kultury i teatru greckiego.
teatr rzymski rozwijał się pod wpływem regionalnych obrzędów kultowych oraz kultury i > teatru greckiego; do ważniejszych miejscowych form widowiskowych należały atellany (ludowe farsy o improwizowanym tekście, przeplatane śpiewem), które połączyły się z przejętymi z Greckiej Sycylii >pantomimą i > mimami. Rzymscy intelektualiści traktowali dorobek kultury greckiej za wzorzec i przejmowali a następnie przetwarzali dorobek teatru greckiego. Wystawiano łacińskie przeróbki greckich tragedii i komedii rozwijając, zwłaszcza w komediach rzymskich, elementy sprzyjające akcji i dramaturgii, np. od IV w. p.n.e. w tragedii i komedii zrezygnowano z chóru. Rzymianie naśladowali również > teatralną architekturę, ale ich oryginalną budowlą był > amfiteatr. Od czasów republiki organizowano w amfiteatrach igrzyska cyrkowe mające charakter popisów sprawnościowych (wyścigi na wozach, walki zapaśnicze, parady wojskowe), jak i widowiska walk > gladiatorów, dzikich > zwierzętami, okrętów na zalanej wodą arenie itp. W t. rz. występowali > aktorzy i zespoły zawodowe; role kobiece w tragediach i komediach grali mężczyźni; kobiety występowały w mimach. Popularność, m.in. w czasie dworskich uroczystości, zyskał > taniec, jako samodzielna forma ekspresji oderwana od form obrzędowych i teatralnych. Po uznaniu przez Cesarza Teodozjusza I Wielkiego chrześcijaństwa jako religii panującej (381) zakazywano innych praktyk religijnych (392) sukcesywnie eliminując misteria i formy teatralne. Teatr na blisko 700 lat zszedł do podziemia. Jego tradycje zachowane zostały w > dramatach i > sztuce aktorskiej przenoszonej z pokolenia na pokolenie w wędrownych zespołach cyrkowo-teatralnych.