O sztukach wszelakich - Szekspir William
Szekspir (Shakespeare) William(1564–1616), angielski dramaturg, poeta i aktor.
Szekspir (Shakespeare) William(1564–1616), angielski dramaturg, poeta i aktor. Od romantyzmu uznaje się Szekspira za najwybitniejszego dramaturga, którego twórczość i jego tzw. >szekspirowski styl znacząco wpłynął i wpływa na kształtowanie się światowej literatury i teatru. Pochodził z miasteczka Stratford-upon-Avon, tam później mieszkał i zmarł. Niewiele wiadomo o początkach jego życia i twórczości. Od 1588 do 1610 przebywał w Londynie. Początkowo był aktorem, autorem scenicznych przeróbek; został zauważony jako poeta (Wenus i Adonis 1593, Lukrecja 1594); napisał także cykl 154 sonetów (1609) uznawanych za arcydzieła ang. liryki. Jako dramaturg nawiązywał do Seneki Młodszego, Plauta i Plutarcha, źródłem wielu tematów były także średniowieczne kroniki i nowelistyka wł. Od 1594 związał się z kompanią Sług Lorda Szambelana, dysponującą od 1599 własnym teatrem The Globe, a następnie Blackfriars Theatre; z wstąpieniem na tron Jakuba I trupa przyjęła nazwę Sług Królewskich (1603).
Dramaty Szekspira dzieli się na:
kroniki historyczne (dramaty z dziejów Anglii: Henryk VI, Ryszard III - obie 1590–93, Ryszard II 1595, Henryk IV 1596–98, Henryk V 1599),
tragedie (Romeo i Julia 1595, Hamlet 1601, Otello 1604, Król Lear 1606, Antoniusz i Kleopatra 1607),
komedie (Stracone zachody miłości 1594, Poskromienie złośnicy 1594, Sen nocy letniej 1595, Jak wam się podoba 1599–1600, Wesołe kumoszki z Windsoru 1602, Wieczór Trzech Króli 1602, Burza 1611).
Cchronologia utworów jest sporna, rękopisów brak, więc zbiorowe pośmiertne wydanie dzieł Szekspira (tzw. Pierwsze Folio 1623), przyjęte jest za kanon 36 sztuk (potem przyjęto 37).
Dramaty Szekspira dzieli się na:
kroniki historyczne (dramaty z dziejów Anglii: Henryk VI, Ryszard III - obie 1590–93, Ryszard II 1595, Henryk IV 1596–98, Henryk V 1599),
tragedie (Romeo i Julia 1595, Hamlet 1601, Otello 1604, Król Lear 1606, Antoniusz i Kleopatra 1607),
komedie (Stracone zachody miłości 1594, Poskromienie złośnicy 1594, Sen nocy letniej 1595, Jak wam się podoba 1599–1600, Wesołe kumoszki z Windsoru 1602, Wieczór Trzech Króli 1602, Burza 1611).
Cchronologia utworów jest sporna, rękopisów brak, więc zbiorowe pośmiertne wydanie dzieł Szekspira (tzw. Pierwsze Folio 1623), przyjęte jest za kanon 36 sztuk (potem przyjęto 37).
Jan Kott Szkice o Szekspirze, Warszawa 1961; Jan Kott Szekspir współczesny, Warszawa 1965; H. Zbierski William Shakespeare, Warszawa 1988.
« powrót
