O sztukach wszelakich - Reduta

Reduta, polski zespół teatralny  działający wraz ze studiem aktorskim – Instytut Reduty w latach 1919-39.

Reduta, polski zespół teatralny działający wraz ze studiem aktorskim – Instytut Reduty w latach 1919-39.  Poprzez swoich wychowanków i współpracowników doprowadził, wraz ze "szkołą krakowską" (Stary Teatr i Teatr im. J. Słowackiego) oraz ideami teatralnymi Stanisława Wyspiańskiego do podniesienia sztuki i kultury teatralnej w Polsce na najwyższy światowy poziom. Reduta miała charakter stowarzyszenia jako „działówka aktorska”. Juliusz Osterwa i Mieczysław Limanowski zakładając Redutę w Warszawie, włączyli się do grona twórców >Wielkiej Reformy Teatru. Teatr miał wiele siedzib: w Salach Redutowych Teatru Wielkiego (dziś Muzeum Teatralne), Teatr na Pohulance w Wilnie, i w Grodnie, i znów w Warszawie (ul. Kopernika) i w > objazdach. W historii Reduty można wyodrębnić kilka okresów:

Pierwsza Reduta (1919-24) była teatrem-laboratorium wystawiającym dramaty polskie (Ponad śnieg bielszym się stanę Stefana Żeromski1919, W małym domku 1919 Tadeusza Rittnera, staropolskie misteria Leona Schillera – Pastorałka 1922, Wielkanoc 1923 i in.) i poszukującym nowych metod pracy aktorskiej na wzór eksperymentalnych teatrów Europy: > Moskiewski Teatr Artystyczny, Francji, Niemiec i Stanisława Wyspiańskiego.

Druga Reduta (1925-29), działała w objazdach o szerokim zasięgu (173 miasta, 1500 przedstawień) przenosząc wypracowywane doświadczenia w teren, m.in. Wyzwolenie Stanisława Wyspiańskiego 1925, Książę Niezłomny P. Calderona-Juliusza Słowackiego 1926.

Trzecia Reduta (1931-39) w Warszawie upowszechniała, poprzez Teatr Szkolny, sztuki teatralne wśród młodzieży.

Osterwa wprowadził niemal klasztorny rygor, propagował pracę zespołową, podniósł moralność (odpowiedzialność za swoją prace i życie) środowiska aktorskiego, wychował aktorów-społeczników, działaczy teatralnych. Reduta, za sprawą Juliusza Osterwy oraz Leona Schillera, Marii Dulęby, Iwo Galla, Stefana Jaracza, Ewy Kuniny, Wandy Osterwiny, Edmunda Wiercińskiego, Jacka Woszczerowicza, Aleksandera Żabczyńskiego, przyczyniła się do ukształtowania nowocześnie rozumianej reżyserii w Polsce, uformowała styl nowoczesnego teatru kameralnego. Do dorobku Reduty nawiązywały teatry m.in. >Adekwatny, Ochoty a także Jerzy Grotowski i jego wychowankowie (Szkoła teatralno-filmowa Reduta-Berlin Teresy Nawrot).


Jerzy Szczublewski Pierwsza Reduta Osterwy, Warszawa 1965; Z. Osiński Pamięć Reduty, Gdańsk 2004
« powrót
facebook