O sztukach wszelakich - dramat romantyczny
dramat romantyczny, odmiana dramatu ukształtowana w duchu idei romantyzmu. dramat romantyczny, odmiana dramatu ukształtowana w duchu idei romantyzmu; odrzucając klasyczne reguły dramatu nawiązywał do > stylu szekspirowskiego, teatru hiszpańskiego, > melodramatu; przezwyciężał podział na rodzaje literackie i czerpał motywy z każdego źródła: poezji, malarstwa, muzyki, aktorstwa, kultury ludowej.
Dramat romantyczny odznacza się fragmentarycznością budowy, której wewnętrznym spoiwem są idee i ich tytułowi bohaterowie; ważną rolę pełni kontrast i łączenie sprzeczności (fantastyki z realizmem, tragizmu z komizmem, patosu z groteską i rubasznością, scen kameralnych z monumentalnymi); zamiast klasycznej harmonii dominuje dysonans; wieloznaczność, symboliczność zdarzeń tworzy trudne do interpretacji problemy.
Wizje zawarte w dramacie romantycznym przyczyniły się do rozwoju > teatru romantycznego, jego > teatralnej architektury i technicznego wyposażenia sceny, jak w paryskim > Cyrku Olimpijskim, który inspirował Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego.
Źródła dramatu romantycznego są zawarte w twórczości F. Schillera (Zbójcy 1782); narodziny d.r. utożsamia się dramatami V. Hugo Hernani, czyli Honor kastylski 1830 i Ruy Blas 1838; ceni się Teatr Klary Glazul P. Mériméego 1825, Lorenzaccio A. de Musset 1834; ukoronowaniem d. r. jest Faust J. W. Goethe 1773-1832, w którym połączył idee oświeceniowe, romantyczne i pozytywistyczne.
W XIX w. na ziemiach polskich popularnością cieszyły się dramaty Aleksandra Fredry i J. Korzeniowskiego a wystawienie w 1858 Halki Stanisława Moniuszki uznano za powstanie polskiego widowiska romantycznego, ale najwybitniejsze dzieła polskich emigracyjnych romantyków trafiły na sceny już po śmierci autorów: Adama Mickiewicza, Dziady 1823-1832, prem. 1901; Zygmunta Krasińskiego, Nie-Boska komedia 1835, prem. 1902; Juliusza Słowackiego Kordian 1834, prem. 1889, Balladyna 1839, prem. 1862.
Dramat romantyczny odznacza się fragmentarycznością budowy, której wewnętrznym spoiwem są idee i ich tytułowi bohaterowie; ważną rolę pełni kontrast i łączenie sprzeczności (fantastyki z realizmem, tragizmu z komizmem, patosu z groteską i rubasznością, scen kameralnych z monumentalnymi); zamiast klasycznej harmonii dominuje dysonans; wieloznaczność, symboliczność zdarzeń tworzy trudne do interpretacji problemy.
Wizje zawarte w dramacie romantycznym przyczyniły się do rozwoju > teatru romantycznego, jego > teatralnej architektury i technicznego wyposażenia sceny, jak w paryskim > Cyrku Olimpijskim, który inspirował Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego.
Źródła dramatu romantycznego są zawarte w twórczości F. Schillera (Zbójcy 1782); narodziny d.r. utożsamia się dramatami V. Hugo Hernani, czyli Honor kastylski 1830 i Ruy Blas 1838; ceni się Teatr Klary Glazul P. Mériméego 1825, Lorenzaccio A. de Musset 1834; ukoronowaniem d. r. jest Faust J. W. Goethe 1773-1832, w którym połączył idee oświeceniowe, romantyczne i pozytywistyczne.
W XIX w. na ziemiach polskich popularnością cieszyły się dramaty Aleksandra Fredry i J. Korzeniowskiego a wystawienie w 1858 Halki Stanisława Moniuszki uznano za powstanie polskiego widowiska romantycznego, ale najwybitniejsze dzieła polskich emigracyjnych romantyków trafiły na sceny już po śmierci autorów: Adama Mickiewicza, Dziady 1823-1832, prem. 1901; Zygmunta Krasińskiego, Nie-Boska komedia 1835, prem. 1902; Juliusza Słowackiego Kordian 1834, prem. 1889, Balladyna 1839, prem. 1862.
« powrót
