O sztukach wszelakich - Chaplin Charles
Chaplin Sir Charles Spencer, (1889-1977), angielski reżyser, scenarzysta, aktor, producent i kompozytor filmowy, jedna z najwybitniejszych postaci światowego kina.
Chaplin [czäplin] Sir Charles Spencer, (1889-1977), angielski reżyser, scenarzysta, aktor, producent i kompozytor filmowy, jedna z najwybitniejszych postaci światowego kina. Urodził się w Londynie w rodzinie aktorskiej; na scenie występował od piatego roku życia; 1911-12 uczestniczył w amerykańskim tournée zespołu pantomimicznego F. Karno; zauważony przez M. Sennetta, 1914 został zaangażowany do jego wytwórni Keystone; w ciągu roku wykreował postać Charliego – trampa w za dużych spodniach i butach, z laseczką, w meloniku; często zmieniał wytwórnie, uzyskując coraz większą swobodę twórczą; do 1919 wyreżyserował kilkadziesiąt krótko- i średniometrażowych filmów, w których sam występował; z tego okresu pochodzą pierwsze arcydzieła: Charlie włóczęga (1915), Charlie żołnierzem (1917), Brzdąc (1921). Był czołowym reprezentantem komedii slapstickowej (→ burleska); stopniowo wprowadzał do filmów poważne problemy, sentymentalizm łączył z tragizmem; coraz krytyczniej ukazywał nędzę, głód, bezrobocie, wskazując sprawców nierówności społecznej. Najważniejsze dzieła: Gorączka złota (1925), Cyrk (1928), Światła wielkiego miasta (1931), Dzisiejsze czasy (1936), Dyktator (1940), Pan Verdoux (1947), Światła rampy (1952), Król w Nowym Jorku (1957), Hrabina z Hongkongu (1966). 1952 zakazano mu powrotu do USA, dopóki nie podda się procedurze oceniającej jego postawę moralną; osiadł w Szwajcarii; 1954 został laureatem Światowej Nagrody Pokoju; 1971 otrzymał Oscara za całokształt twórczości.
« powrót
