Ryszard Cieślak (ur. w 1937 w Kaliszu, zm. w 1990 w Huston), najwybitniejszy aktor Teatru Laboratorium, reżyser teatralny, instruktor i nauczyciel gry aktorskiej.            

Ryszard Cieślak (ur. w 1937 w Kaliszu, zm. w 1990 w Huston), najwybitniejszy aktor Teatru Laboratorium, reżyser teatralny, instruktor i nauczyciel gry aktorskiej.                                                                

W latach 1958 - 1961 studiował w krakowskiej PWST na wydziale lalkarskim, gdzie poznał Jerzego Grotowskiego, który prowadził tam zajęcia z gry aktorskiej. Od 1962 r. związał się z zespołem teatralnym Jerzego Grotowskiego, najpierw w Teatrze 13 Rzędów w Opolu, a następnie w Teatrze Laboratorium we Wrocławiu, stając się z czasem głównym aktorem tego teatru i symbolem skuteczności metody aktorskiej Grotowskiego, realizowanej w formule tzw. teatru ubogiego. Zagrał wiele ról w najwybitniejszych inscenizacjach tego zespołu, m.in. w: Kordianie Juliusza Słowackiego (1962), Akropolis Stanisława Wyspiańskiego (1962), a zwłaszcza w Księciu Niezłomnym P. Calderona - Juliusza Słowackiego (1965), w którym przez 10 lat grał rolę Fernanda i która przyniosła mu światową sławę. Współreżyserował z Jerzym Grotowskim spektakl Apocalypsis cum figuris wg Biblii (1968), równocześnie grając w nim przez 13 lat rolę Ciemnego. Po występach w USA (1969) uznano go za najwybitniejszego aktora off-Broadwayu, zdobył także czołowe miejsce w kategoriach: "najwybitniejszy aktualnie twórca w dziedzinie aktorstwa" oraz "aktor największych nadziei". W 1973 roku, gdy Grotowski rozpoczął pracę parateatralną, Cieślak stał się jego najważniejszym współpracownikiem w tej nowej dziedzinie poszukiwań Instytutu Aktora-Teatru Laboratorium. Był kolejno współtwórcą następujących przedsięwzięć parateatralnych: Święto (określane także jako Special Project), Ule, Otwarci, Acting Search, Wędrowny Uniwersytet Poszukiwań, Drzewo Ludzi. Prowadził także liczne staże i warsztaty aktorskie, m.in. w Danii, Francji, Grecji, Norwegii, Szwecji, USA. W 1981 roku pod jego kierunkiem powstało w Teatrze Laboratorium przedstawienie Thanatos Polski. Inkantacje. Po wyjeździe Grotowskiego z Polski (1981), Cieślak rozpoczął samodzielną działalność, kontynuował zajęcia warsztatowe, a ponadto wyreżyserował spektakle: Czas wilka... w Arhus, Ciemna noc iWykorzenieniew Albacete, Peer Gyntw Arhus, Mój biedny Fiedia w Paryżu. Jednocześnie w latach 1984 - 1988 grał w Mahabharacie, słynnym spektaklu w reżyserii Petera Brooka. Na początku 1990 zrealizował w Nowym Jorku spektakl Popieleci była to jego ostatnia praca teatralna.