O sztukach wszelakich - Artaud Antonin

Artaud Antonin (1896-1948), poeta francuski, aktor, jeden z ważniejszych twórców Wielkiej Reformy Teatru.

Artaud Antonin [artọantuan] właściwie Marie Joseph Artaud (1896-1948), poeta francuski, aktor, jeden z ważniejszych twórców > WielkiejReformy Teatru;. W młodości związany był z surrealizmem (poezje L'obbilic des Limbes 1925); założył i prowadził, wspólnie z R. Vitrakiem, awangardowy Théâtre Alfred Jarry (1927-39); głosił potrzebę anarchii w teatrze: „chcemy aby zmartwychwstała idea widowiska totalnego, którego brutalne obrazy, będą szokować, wstrząsać, wprowadzać w hipnotyczny trans zarówno aktorów jak i widza; jego wizja teatru okrucieństwa, gdzie „teatr jest szafotem, szubienicą, okopami, piecem krematoryjnym albo zakładem dla umysłowo chorych, stała się biblią młodej generacji; jego idee były obecne m.in. w twórczości M. de Ghelderode, który w dramacie Szkoła błaznów (1953) napisał „sekretem naszej sztuki, sekretem sztuki, wielkiej sztuki, wszelkiej sztuki, która chce trwać...jest O-kru-cieństwo!...”. Idee Artauda znalazły urzeczywistnienie w dramaturgii Samuela Becketta, E. Ionesco i twórców > Drugiej Reformy Teatru, np. Jerzego Grotowskiego, Eugenio Barby, Petera Brooka, zespołu Living Theatre. Budowali oni nowy teren gry, oraz wypracowali nowy, specyficzny język teatru likwidując nadrzędność słowa, bo „prawdziwy teatr – jak głosił Artaud – nigdy nie był pisany. Teatr jest sztuką przestrzeni i właśnie opierając się na czterech jej punktach porywa się na to, by dotknąć życia. Poszukiwał źródeł inspiracji w kulturach pierwotnych, np. wśród Indian Meksyku, nie cofając się przed ryzykownymi eksperymentami narkotycznych seansów. Ostatnie lata życia (od 1936) Artaud spędził w zakładzie dla umysłowo chorych.


Artaud Artaud, Teatr i jego sobowtór (1938, wyd. pol. 1966), L. Kolankiewicz, Święty Artaud, Warszawa 1988.
« powrót
facebook