O sztukach wszelakich - Żeleński Tadeusz

Żeleński Tadeusz, pseud. Boy (1874-1941), polski wybitny publicysta, tłumacz, satyryk, poeta, krytyk literacki i teatralny, wydawca, lekarz z wykształcenia.

Żeleński Tadeusz, pseud. Boy (1874-1941), polski wybitny publicysta, tłumacz, satyryk, poeta, krytyk literacki i teatralny, wydawca, lekarz z wykształcenia. W młodości związany z krak. środowiskiem Młodej Polski, pisał dla kabaretu > Zielony Balonik (Słówka). Przyczynił się do wzrostu teatr. i lit. ® kultury artystycznej; programowy charakter miała jego działalność przekładowa i wydawnicza m.in. cyklu pn. „Biblioteka Boya”, w której ukazało się w mistrzowskich tłumaczeniach ponad 100 arcydzieł literatury franc. (od Pieśni o Rolandzie, poprzez dramaty Moliera, Musseta do prozy M. Prousta); w działalności publicystycznej systemowo zajmował się recenzjami teatr. (17 tomów Flirtu z Melpomeną) oraz opracowaniami nt. pisarzy franc. (Mózg i płeć seria I–III 1926–28) czy rozważaniami o stosunku do tradycji i lit. narodowej w formie akcji „antybrązowniczych: Ludzie żywi 1929, Brązownicy 1930, Obrachunki fredrowskie 1934. Jako autorytet liberalnej i demokr. inteligencji, prowadził głośne kampanie publicyst. m.in. o laicyzację pol. kultury obyczajowej (Dziewice konsystorskie 1929, Piekło kobiet 1930, Nasi okupanci 1932). Od 1933 członek Polskiej Akademii Literatury (PAL); wykładał lit. franc. na Uniwersytecie Lwowskim, gdzie – po zajęciu miasta przez Niemców – został aresztowany i następnie zamordowany. 


A.Z. Makowiecki Tadeusz Żeleński (Boy), Warszawa 1974.

 

« powrót
facebook